جواب کارگاه متن پژوهی درس یازدهم خاک آزادگان صفحه 83 و 84 فارسی دهم

جواب کارگاه متن پژوهی قلمرو ادبی زبانی فکری صفحه ۸۳ و ۸۴ کتاب ادبیات فارسی پایه دهم جواب کارگاه متن پژوهی درس یازدهم خاک آزادگان از سایت نکس لود دریافت کنید.

1) برای واژه «افسرده» دو معادل معنایی بنویسید.
2) بیت زیر را بر اساس ترتیب اجزای جمله در زبان فارسی مرتب کنید؛ سپس اجزای هر جمله بیت را در جدول قرار دهید.
من ایرانیم، آرمانم شهادت تجلی هستی است، جان کندن من

1) این سروده را از نظر قالب و مضمون با شعر «مهر و وفا» مقایسه کنید.
3) در شعری که خواندید، واژه های «خاک» و «شعله» در کدام مفهوم مجازی به کار رفته اند؟
3) گاهی اجزای کلام، برای تاثیر بیشتر سخن در زبان ادبی، بنابر تشخیص شاعر یا نویسنده جا به جا می شود؛ مانند مصراع «گل صبر، میپرورد دامن من»، که مفعول و فعل بر نهاد، مقدم شده است تا شیوایی و رسایی کلام بیشتر شود؛ به این گونه بیان، «شیوه بلاغی» می گویند.
این شیوه در مقابل شیوه عادی قرار می گیرد. در شیوه عادی، اصل بر این است که نهاد همه جمله ها در ابتدا و فعل در پایان قرار گیرد.
نمونه ای از کاربرد شیوه بلاغی را در متن درس بیابید و آن را توضیح دهید.

1) در کدام بیت، بر مفهوم «یگانه پرستی» تاکید شده است؟
2) مضمون بیت های دوم و سوم را با سروده زیر مقایسه کنید.
تا زبر خاکی ای درخت تنومند مگسل از این آب و خاک ریشه پیوند
ادیب الممالک فراهانی
3) در کدام بیت، به مفهوم آیه شریفه «و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون» (سوره آل عمران، آیه 169) شده است؟

جواب بچه ها در نظرات پایین سایت

مهدی : 1) سرد و منجمد، خاموش، پژمرده، اندوهگین
2) پاسخ به صورت زیر خواهد بود:

1) شباهت : قالب هر دو شعر غزل است.
تفاوت : درون مایه غزل «مهر و وفا» عاشقانه و غنایی است اما«خاک آزادگان» حماسی و میهنی است.
یا هر دو شعر در قالب غزل سورده شده اند، اما از نظر مضمون متفاوتند. شعر حافظ شعری عاشقانه و غنایی است که عشق و معشوق را توصیف می کند اما شعر سپیده کاشانی، انقلابی است و دفاع مردم در برابر بیگانگان را ترسیم می کند.
2) خاک مجاز از وطن
شعله مجاز از عشق به وطن
3) تجلی هستی است جان کندن من ،مقدم شدن مسند و فعل بر نهاد ، جان کندن من تجلی هستی است
بجوشد گل اندر گل از گلشن من ، و مقدم شدن فعل بر نهاد و متمم ، گل اندر گل از گلشن من بجوشد
بتازد به نیرنگ تو، توسن من ، مقدم شدن فعل بر نهاد و متمم ، توسن من به نیرنگ تو بتازد.
کنون رود خلق است، دریای خروشان ، مقدم شدن نهاد و فعل بر مسند ، اکنون رود خلق دریای خروشان است.

1) جز از برجام توحید هرگز ننوشم زنی گر به تیغ ستم گردن من
2) معنی : ای درخت تنومند، تا زمانی که بر خاک قرار داری، ریشه پیوندت را از این آب و خاک جدا نکن.
در ابیات دوم و سوم، شاعر می گوید اگر دشمن تمام وجودم را از بین ببرد، نمی تواند عشق به میهن را از من بگیرد. در این شعر ادیب الممالک فراهانی می گوید نباید تا زمانی که در این خاک هستیم، پیوند و دلبستگی مان به آن را از دست بدهیم.
3) من ایرانی ام آرمانم شهادت تجلی هستی است، جان کندن من

پریچهر :

قلمرو زبانی:
۱: برای واژه «افسرده» دو معادل معنایی بنویسید.
سرد و منجمد، پژمرده، اندوهگین.
۲:
قلمرو ادبی
۱: این سروده را از نظر قالب و مضمون با شعر «مهر و وفا» مقایسه کنید.
شباهت : قالب هر دو شعر غزل است.
تفاوت : درون مایه غزل «مهر و وفا» عاشقانه و غنایی است اما«خاک آزادگان» حماسی و میهنی است.
۲: در شعری که خواندید، واژه های «خاک» و «شعله» در کدام مفهوم مجازی به کار رفته اند؟
خاک: مجاز از وطن.
شعله: مجاز از عشق به وطن.
۳: گاهی اجزای کلام، برای تاثیر بیشتر سخن در زبان ادبی، بنابر تشخیص شاعر یا نویسنده جا به جا می شود؛ مانند مصراع «گل صبر، میپرورد دامن من»، که مفعول و فعل بر نهاد، مقدم شده است تا شیوایی و رسایی کلام بیشتر شود؛ به این گونه بیان، «شیوه بلاغی» می گویند.
این شیوه در مقابل شیوه عادی قرار می گیرد. در شیوه عادی، اصل بر این است که نهاد همه جمله ها در ابتدا و فعل در پایان قرار گیرد.
نمونه ای از کاربرد شیوه بلاغی را در متن درس بیابید و آن را توضیح دهید.
تجلی هستی است جان کندن من ،مقدم شدن مسند و فعل بر نهاد ، جان کندن من تجلی هستی است
بجوشد گل اندر گل از گلشن من ، و مقدم شدن فعل بر نهاد و متمم ، گل اندر گل از گلشن من بجوشد
بتازد به نیرنگ تو، توسن من ، مقدم شدن فعل بر نهاد و متمم ، توسن من به نیرنگ تو بتازد.
کنون رود خلق است، دریای خروشان ، مقدم شدن نهاد و فعل بر مسند ، اکنون رود خلق دریای خروشان است.
قلمرو فکری:
۱: در کدام بیت، بر مفهوم «یگانه پرستی» تاکید شده است؟
جز از برجام توحید هرگز ننوشم زنی گر به تیغ ستم گردن من.
۲: مضمون بیت های دوم و سوم را با سروده زیر مقایسه کنید.
تا زبر خاکی ای درخت تنومند مگسل از این آب و خاک ریشه پیوند.
معنی : ای درخت تنومند، تا زمانی که بر خاک قرار داری، ریشه پیوندت را از این آب و خاک جدا نکن.
در ابیات دوم و سوم، شاعر می گوید اگر دشمن تمام وجودم را از بین ببرد، نمی تواند عشق به میهن را از من بگیرد. در این شعر ادیب الممالک فراهانی می گوید نباید تا زمانی که در این خاک هستیم، پیوند و دلبستگی مان به آن را از دست بدهیم.
۳: در کدام بیت، به مفهوم آیه شریفه «و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون» (سوره آل عمران، آیه۱۶۹) شده است؟
من ایرانی ام آرمانم شهادت تجلی هستی است، جان کندن من.