جواب کارگاه متن پژوهی درس دو مست و هشیار صفحه 20 و 21 فارسی دوازدهم

جواب کارگاه متن پژوهی قلمرو فکری زبانی ادبی صفحه ۲۰ و ۲۱ کتاب فارسی پایه دوازدهم درس دو مست و هشیار از سایت نکس لود دریافت کنید.

جواب بچه ها در نظرات پایین سایت

پریچهر : قلمرو زبانی:
۱: معنای واژه های مشخص شده را بنویسید.
-گر در این حال تو را محتسب اندر بازار بیند، بگیرد و حد زند.
محتسب: مامور ناظم بر احکام شرع، حد: شرعی که میزان و کیفیت آن در قرآن آمده است.
-از بهر تو صدبار ملامت بکشم گر بشکنم این عهد غرامت بکشم.
۲: فعل های مشخص شده را از لحاظ کاربرد معنایی بررسی کنید.
-گفت:«نزدیک است والی سرای، آن جا شویم» گفت:«والی از کجا در خانه خمار نیست؟»
شویم: در گذشته به معنای(رفتن)بود، اما در این مصرع به معنای( برویم،رویم) است.
نیست: کاربرد غیر اسنادی، به معنای(وجود نداشته باشد).
-ذاهد ظاهر پرست از حال ما آگاه نیست در حق ما هرچه گوید جای هیچ اکراه نیست.
نیست: در مصرع اول فعل اسنادی، در مصرع دوم غیر اسنادی بوده و به معنای( وجود نداشته باشد) آمده است.
-ریشه ما به آب/ شاخه های ما به آفتاب می رسد/ ما دوباره سبز می شویم
می شویم: فعل اسنادی
قلمرو ادبی:
۱: سروده زیر را از نظر شیوه گفت و گو، با متن درس مقایسه کنید؛ سپس بنویسید این نوع‌ گفت و گو در اصطلاح ادبی چه نام دارد ؟
نخستین بار گفتش کز کجایی؟ بگفت از دار ملک آشنایی
بگفت آن جا به صنعت در چه کوشند؟ بگفت اند خزنده و جان فروشند
بگفتا جان فروشی در ادب نیست بگفت از عشق بازان این عجب نیست
بگفت از دل شدی عاشق بدین سان؟ بگفت از دل تو می گویی، من از جان
بگفتا دل ز مهرش کی کنی پاک؟ بگفت آنگه که باشم خفته در خاک
بگفت او آن من شد زو مکن یاد بگفت این، کی کند بیچاره فریاد
چو عاشق شد خسرو در جوابش نیامد بیش پرسیدن صوابش
به یاران گفت کز خاکی و آبی ندیدم کس به این حاظر جوابی
پاسخ: هر دو شعر گفت و گو برای دو شخص هستند و هر دو در پی اثبات خود هستند و در ابتدا لحنی برتی جویانه داشته و پاسخ دهنده لحنی زیرکانه دارد که در ادبیات فارسی این کار را مناظره می گویند.
۲: متن درس از نظر شیوه بیان (جد-‌طنز) با این سروده حافظ چه وجه اشتراکی دارد ؟
با محتبسیم عیب مگویید که او نیز پیوسته چو ما در طلب عیش مدام است
لحن طنز آمیز پروین اعتصامی در این شعر یادآور طنز رندانه حافظ است در هر دو شعر به تعویض و طنز محتسب فردی ریاکار و ناآگاه به احکام شریعت معرفی می شود که در پی عیش و نوش است.
قلمرو فکری:
۱: هریک از مصراع های زیر، به کدام پدیده اجتماعی زمان شاعر اشاره دارد؟
-گفت:«دیناری بده پنهان و خود را وارهان» ( رواج رشوه خوری در ماموران حکومتی).
-گفت:«جرم راه رفتن نیست، ره هموار نیست» ( فراهم بودن نابسامانی های اجتماعی و زمینه انحراف و لغزش).
۲: در هر یک از بیت های زیر، بر چه موضوعی تاکید شده است؟
بیت هشتم: عقل و اندیشه رها شده و به امور ظاهری می پردازد.
بیت نهم: حرام، حرام است و کم و زیاد ندارد، نفس عمل حرام مهم است.
۳: درباره ارتباط موضوعی متن درس با هریک از بیت های زیر توضیح دهید.
-دور شو از برم ای واعظ و بیهوده مگوی‌ من نه آنم که دگر گوش به ترویز کنم. (ارتباط معنایی با بیت نه و ده).
-گفت مست:«ای محتسب، بگذار و رو از برهنه کی توان بردن گرو؟» ( ارتباط معنایی با بیت هفتم).